Бомба на СУЛТАНОТ: Турција го блокираше членството на Финска и Шведска во НАТО
Турција ја блокираше првичната одлука на НАТО да ги процесира барањата на Финска и Шведска за приклучување кон воената алијанса, ставајќи ги во сомнеж надежите за брз пристап на двете нордиски земји.
Амбасадорите на НАТО се состанаа во средата со цел да ги отворат пристапните преговори на истиот ден кога Финска и Шведска ги поднесоа своите апликации, но Анкара го прекина секое гласање, велат извори на Фајненшл Тајмс.
Одложувањето предизвикува сомневање дека НАТО ќе може да ја одобри првата фаза од апликациите на Финска и Шведска во рок од една или две недели, како што посочи генералниот секретар Јенс Столтенберг. Тоа, исто така, го поставува теренот за неколкудневна интензивна дипломатија меѓу САД, Турција, Финска и Шведска околу ова прашање.
Сите 30 постоечки членки на НАТО треба да ги ратификуваат апликациите на Финска и Шведска, но тој процес започнува само откако одбранбената алијанса ќе издаде протокол за пристапување и формално ќе ги покани двете земји да се приклучат.
НАТО одби да коментира, освен да ги повтори коментарите на Столтенберг дека „треба да се земат предвид безбедносните интереси на сите сојузници [и] ние сме решени да работиме на сите прашања и да постигнеме брз заклучок“.
Говорејќи во парламентот во средата, турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ги нападна западните сојузници дека не ја почитуваат „чувствителноста“ на Анкара за тероризмот и ги обвини најновите апликанти на НАТО дека одбија да екстрадираат 30 лица обвинети за обвиненија поврзани со тероризам во неговата земја.
„Побаравме 30 терористи. Тие рекоа: „не ги даваме“, рече тој во говорот во парламентот. „Нема да ги предадете терористите, но сакате да се приклучите на НАТО. Не можеме да кажеме да на безбедносна организација која е лишена од безбедност“.
Ердоган, кој има моќ да стави вето на нивниот прием во НАТО, рече дека членките на НАТО треба да ја „разберат, почитуваат и поддржат“ чувствителноста на Турција за овие групи, но додаде: „Ниту еден од нашите сојузници не ја покажа почитта што ја очекувавме кон нашата чувствителност. ”
Значајната одлука на Хелсинки и Стокхолм да се залагаат за членство во алијансата доаѓа по инвазијата на Владимир Путин на Украина, членка која не е членка на НАТО, која ја дели границата со Русија, што го промени децениското безбедносно размислување во двете нордиски земји.
Но, противењето на Ердоган на нивното прифаќање фрли сенка врз она што лидерите на НАТО се обидоа да го пофалат како историски момент за алијансата.
„Ова е добар ден во критичен момент за нашата безбедност“, рече Столтенберг во средата додека финскиот и шведскиот амбасадор ги предаваа своите барања на церемонијата во седиштето на НАТО во Брисел.
Столтенберг вети дека НАТО е „решен да работи на сите прашања и да дојде до брзи заклучоци“, додавајќи: „Сите сојузници се согласуваат за важноста на проширувањето на НАТО. Сите се согласуваме дека мора да застанеме заедно и сите се согласуваме дека ова е историски момент што сите мора да го искористиме“.
Финскиот претседател Саули Ниинисто и шведската премиерка Магдалена Андерсон ќе го посетат американскиот претседател Џо Бајден во четврток во обид да ја добијат неговата поддршка за брза ратификација и обид да се надмине турското противење. Турскиот министер за надворешни работи Мевлут Чавушоглу во среда во Њујорк ќе се сретне со американскиот државен секретар Антони Блинкен.
Ниинисто рече: „Ако имаме брз процес, тоа ќе помогне “.
Турција, која е членка на НАТО од 1952 година, е лута поради, неуспехот на Шведска да се бори против членовите на Курдистанската работничка партија (ПКК), милиција која води вооружена борба против турската држава од 1980-тите. Исто така, го обвини Стокхолм за засолниште на прогонети членови на движењето Ѓулен, тајна исламска секта која Анкара ја обвинува за насилниот обид за пуч што ја потресе Турција во 2016 година.
