Вашето дете лошо ќе управува со парите ако ги имате овие две токсични особини!
Не е лесно да се знае да се управува со пари, а тоа е нешто што го учиме во текот на животот – најмногу од нашите родители, се разбира, кои се нашиот прв модел. Ако тој модел е погрешен, лесно се случува погрешно и да го усвоиме.
Управувањето со пари не е нималку лесно во ниту една фаза од животот, како ниту во какви било животни околности. Ако ги имате премалку, може да се случи одеднаш може да имате уште помалку, ако управувањето со пари не е една од вашите доблести. Ако имате премногу пари (кој секогаш има премногу пари?), за миг можете да имате мошне помалку, ако не управувате правилно со вашите пари. А ако сте родител, тогаш вашето однесување го следат и децата и го усвојуваат како да е најдоброто на светот.
Како и со сè, така и нашиот модел на однесување со парите го усвојуваат и нашите деца. Тој модел не е секогаш, се разбира, добар. Успешната деловна жена Мелоди Хобсон го сподели своето искуство на познатиот поткаст на Опра Винфри – „The Oprah Podcast“. Таа пораснала само со мајка си која имала ниски примања, а не управувала баш правилно со парите што ги имала, што подоцна ја направило Хобсон подоцна неспокојна и немирна.
– Постојано владееше недостиг. Нè избркаа, ни ги исклучуваа телефоните. Еднаш живеевме во напуштена зграда – се присетила Хобсон на детството и опишала како тоа изгледало: „Мајка ми купуваше фустани наместо да ја плати сметката за електрична енергија“.
Денес, откако некако успеа да го промени моделот што го усвоила од својата мајка, Хобсон е еден од извршните директорки на фирма за управување со имот и го објави бестселерот – книгата за деца „Бесценети факти за парите“. Денес знае и го пренесува знаењето за тоа дека погрешните родителски навики може да ги доведат децата до тоа да бидат под хроничен стрес поради финансиите подоцна во животот.
Две навики кои се особено токсични доколку родителите ги имаат и ги пренесат на своите деца се:
– лошо управување со семејните пари
– несоодветно пренесување на вредноста на парите на децата
Во одреден момент, се разбира, децата кои се воспитувани од такви родители, растат и најчесто ги повторуваат лошите избори и одлуки на своите родители, убедени дека тоа се правилни модели и дека така треба да постапат. Бидејќи – не знаат поинаку.
– Ако трошите навистина минимални пари, вашето дете ќе го прави истото – рекла Хобсон. „Ако вие претерувате, и вашето дете ќе троши премногу“.
Во нејзиниот случај, претераното трошење на нејзината мајка во текот на нејзиното детство било збунувачки и предизвикувало стрес, правејќи ја да се чувствува безнадежно.
– Тоа ми создаде, искрено, голема траума. Кога си дете, немаш контрола. Не можеш да одиш да најдеш работа. Не можеш ништо да направиш – рекла Хобсон.
Токму поради ваквото воспитување Хобсон добила мотивација својата кариера да ја побара во финансиите.
Како рано да ги научите децата на здрави финансиски навики
Добрите навики кои треба да ги научите вашите деца рано вклучуваат разговор за вредноста на парите и важноста на штедењето – и трошење на онолку пари колку што имате, рекла Хобсон.
Таа раскажала како еднаш им дала на своите деца 3 долари и ги однела на шопинг, во продавница за „сè по 1 долар“ каде што морале да одлучат помеѓу купување слатки, односно потрошни работи, и предмети што остануваат, како играчка. Тоа им дало една перспектива, која им користела кога подоцна ја посетиле продавницата на „Лего“ и го виделе комплетот на распродажба за 189 долари, истакнала таа.
Овој пристап е практичен и децата лесно го разбираат. Важно е да се користат факти кога се разговара за пари пред децата, бидејќи тоа им помага на децата да сфатат дека готовината е алатка која ни помага да го живееме животот што го сакаме, а не нешто што треба да се обожава или игнорира.
Користењето физичка готовина пред децата исто така може да помогне, бидејќи децата може да имаат проблем со вистинското разбирање на вредноста на парите кога тие се појавуваат само како број на екранот.
– Што се однесува до децата, парите се на картичка, на телефон или машина (апарат) ги исфрла, така што е многу тешко да се објасни дека работите за тоа – рекла Хобсон, додавајќи: „Користете готовина за да можат да видат дека е конечна и дека ја немате бесконечно“.