Драма во Сирија: Русите нападнаа израелски воени авиони! 

Рускиот контранапад врз израелските сили во Сирија ги зголеми стравувањата од потенцијална ескалација на конфликтот, при што експертите стравуваат од слична провокација „во рок од неколку дена“.

Оваа недела Русија лансираше проектили врз израелски авиони кои летаа над Сирија и погодија цели северно од Дамаск. Пријавени се неколку жртви, а сириската армија возврати на оган од противвоздушни системи.

Израел започна стотици слични мисии од почетокот на граѓанската војна во Сирија во 2011 година, често насочени кон противниците Иран и Хезболах кои воспоставија присуство во земјата и беа соочени со сириската воздушна одбрана.

Меѓутоа, во оваа прилика, израелските пилоти кои се повлекуваа беа цел на проектили од руски противвоздушен систем С-300 под оперативна контрола на руски офицери, објави израелскиот Канал 13. Ниту еден од проектилите не ги погодил нивните цели.

Израелската војска одржува политика на двосмисленост во врска со нејзините операции во Сирија и не сака да го коментира извештајот. Но, тоа беше потврдено од дописниците од одбраната во неколку водечки израелски медиуми со блиски врски со воениот естаблишмент. Руското Министерство за одбрана не ги коментираше извештаите.

Инцидентот ја означува првата позната прилика кога израелскиот напад наиде на одговор од руските противвоздушни системи – што предизвикува стравувања дека Русија би можела да заземе поагресивен став во Сирија – иако таа и понатаму е воено заглавена во Украина.

„Сосема е очигледно дека на Русите не им се допаѓа фактот што ние работиме во Сирија“, вели дописникот за одбрана на Канал 13, Алон Бен-Давид, кој ја објави приказната. „Моето толкување е дека Русите велат „одите по тенок мраз“. Внимавајте, трпението ни е при крај.“

Г-дин Бен-Давид вели дека настанот доведе до загриженост во воениот естаблишмент на Израел за каква било потенцијална промена на руската политика во врска со Сирија, поради прашањата дали настанот претставува еднократен предупредувачки истрел или посериозен предизвик.

Следната мисија на ИАФ во Сирија ќе открие повеќе. „Верувам дека тестот ќе се случи во рок од неколку дена“, вели Бен-Давид.

Договорот за деаскалација е во сила откако Русија влезе во војната за поддршка на страната на сирискиот претседател Башар ал-Асад во 2015 година.

Овој договор беше зајакнат откако сириската противвоздушна одбрана собори руски авион во 2018 година со 15 жртви. Москва го сметаше Израел за одговорен бидејќи сириските сили пукаа како одговор на израелскиот напад.

Инцидентот, исто така, доведе до тоа Русија да ги воведе системите С-300, и покрај протестите на Израел, кои само руските офицери се овластени да ги користат.

Израел е акутно свесен за ризиците од ескалација во Сирија и прави дипломатски чекори со руските колеги во обид да ги намали тензиите по неодамнешниот инцидент.

Доколку израелските авиони повторно бидат нападнати од руските противвоздушни системи, „израелската војска ќе стори се за да избегне жртви“, вели Бен-Давид.

Николас Херас од Институтот „Њулајнс“ сугерираше дека руското ракетен одговор во Сирија има за цел да обезбеди Израел да ја одржува неутралноста.

„Русија испраќа силен сигнал до Израел дека Ерусалим мора да се контролира во поддршката за Украина или да се соочи со последици во Сирија“, вели Херас. „Русија може да наметне трошоци за слободата на дејствување на Израел против Иран во Сирија… Русија, исто така, испраќа поширока порака до меѓународната заедница дека не се откажува од својата стратешка позиција во Сирија.

Израел се обиде да ги задржи своите историски блиски врски со Русија, зајакнати со големиот број Евреи кои зборуваат руски јазик во Израел, и покрај обидите на неговите западни сојузници да го изолираат Владимир Путин по инвазијата на Украина.

Премиерот Нафтали Бенет се обиде да посредува во разговорите меѓу Путин и украинскиот претседател Володимир Зеленски во раните денови од војната, а израелските власти избегнаа целосна осуда на Русија.

Сепак, таа политика оттогаш е тестирана. Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, наиде на остри прекори од израелските лидери, откако тврдеше дека Адолф Хитлер има „еврејска крв“, додека го прикажува Зеленски – кој е Евреин – како водач на нацистички режим, во согласност со наведената цел на Русија да ја „денацифицира“ Украина.

Израел ги одби барањата да испорача офанзивна воена помош за Украина и ги негираше извештаите дека и дозволил на Естонија да и достави на Украина противбродска ракета од израелско производство. Но, по судирот во Сирија, армијата објави слики од одбранбена помош наменета за Украина.

Двете страни имаат поттик да избегнат ескалација, забележува Марина Мирон од Центарот за воена етика на Кралскиот колеџ во Лондон. „Бидејќи толку изолирана во моментов, не би било поволен момент за Русија да се обиде да го елиминира Израел (од Сирија)“, рече таа. Г-ѓа Мирон сугерира дека дипломатската рамнотежа на Израел е полесна од онаа на Турција, која не се приклучи на западната коалиција против Русија, но ја снабдува Украина со смртоносни беспилотни летала.